Stara Słaboniowa i spiekładuchy

Już jakiś czas temu zwróciłam uwagę na tę książkę, ale postanowiłam przeczytać ją dopiero w listopadzie, który za sprawą Halloween kojarzy mi się z duchami i zjawiskami paranormalnymi. Jest to dla mnie najlepsza pora na literaturę grozy osadzoną w ponurym klimacie. Choć „Stara Słaboniowa i spiekładuchy” nie jest horrorem, to w czasie lektury wielokrotnie poczułam na plecach dreszczyk emocji.

Zacznijmy jednak od autorki.

Joanna Łańcucka pochodzi urodziła się w Skierniewicach, lecz dzieciństwo spędziła w małej wsi na wschodzie Polski. Z zawodu jest plastyczką specjalizującą się w malarstwie olejnym. Czyta, pisze oraz zajmuje się haftem artystycznym.

We wsi Capówka na wschodzie Polski mieszka Teofila Słaboń, przez mieszkańców wioski zwana Starą Słaboniową. Jest to z pozoru zwyczajna staruszka, choć całkiem żwawa jak na swój wiek. Sama jednak nie wie, ile ma lat, bo jak mówi, od dawna przestała je liczyć. Mąż Słaboniowej, Henryk, zmarł przed laty. Odtąd kobieta mieszka wraz z kotem Mruczkiem, który jest jej jedynym towarzyszem. Po wsi chodzą pogłoski, że staruszka obdarzona jest nadzwyczajnymi umiejętnościami. Potrafi wyczuwać niebezpieczeństwo i kontaktować się z siłami nieczystymi, demonami oraz marami. Czy Słaboniowej uda się zwalczyć zło, które nawiedzi jej spokojną dotąd wioskę? Czy zdoła pomóc mieszkańcom, którzy zauważają wokół siebie niewytłumaczalne zjawiska?

Postać Słaboniowej od samego początku zyskała moją sympatię. Ponieważ całkiem niedawno miałam okazję przeczytać „Szeptuchę” Iwony Menzel, powieść opowiadającą o losach młodej guślarki, która otrzymała niezwykły dar po swojej babce, ogromnie ucieszyłam się z tego, że i tym razem będę miała do czynienia z miejscową szamanką. Choć Słaboniowa nie leczy ludzi za pomocą naparów i maści z ziół, to jednak potrafi sprawić, że ich dusze doznają ukojenia. Wypędza wszelkie upiory i zjawy z ich otoczenia. Skąd wzięły się te umiejętności? Jeśli chcecie  się tego dowiedzieć, koniecznie musicie przeczytać tę książkę.

Powieść składa się z kilku rozdziałów, a każdy z nich opowiada inną historię, w której główną rolę odgrywa Słaboniowa. Niektóre z następujących po sobie epizodów dzieli nawet kilka lat, są one jednak ułożone w porządku chronologicznym. Autorka odwołuje się w swojej książce do dawnych wierzeń ludowych, dzięki czemu spotykamy się z takimi zjawami jak Kikimora, Strzyga, Zmora czy Południca, a nawet z samym Diabłem. Nastrój powieści jest niepowtarzalny, nieco mroczny, lecz daleko mu do horroru czy też literatury w klimacie gore. Jeżeli tak jak ja jesteście miłośnikami duchów i rusałek z dzieł wybitnych romantycznych twórców takich jak Mickiewicz czy Słowacki, ta książka będzie idealna dla Was.

Autorka posługuje się językiem charakterystycznym dla ludności wiejskiej ze wschodniej Polski. Tekst jest jednak zrozumiały i czyta się go niezwykle łatwo. Książka wciągnęła mnie bez reszty i trzymała w napięciu aż do ostatnich stron. Powieść Joanny Łańcuckiej pełna jest emocji. Nie brakuje w niej miłości do nieżyjącego męża, ale też zbrodni popełnionych z satysfakcją, które po latach wypływają na światło dzienne. Chętnie napisałabym dużo więcej, ale lekturze książki towarzyszy aura tajemniczości, nie chcę odbierać nikomu przyjemności z jej czytania. Warto zwrócić uwagę na to, że wydanie powieści opatrzone jest niezwykle klimatycznymi ilustracjami, które wykonała sama autorka.

„Stara Słaboniowa i spiekładuchy” to pozycja godna polecenia. Jestem zachwycona debiutem pisarki, jej wyobraźnią i warsztatem literackim. Dawno nie czytałam tak dobrej książki, która pochłonęłaby mnie bez reszty. Jestem przekonana, że każdy miłośnik fantastyki, tak jak ja będzie zachwycony powieścią Joanny Łańcuckiej. Przedstawiony w niej świat słowiańskich wierzeń to kawał dobrej roboty, wobec której nie można przejść obojętnie. 

Ocena: ✭✭✭✭✭✭✭✭✭✭

Za egzemplarz recenzencki dziękuję wydawnictwu: